4 Ekim 2014 Cumartesi

BÜYÜK İSKENDER VE KÖRDÜĞÜM






"...ve kılıcını kaldırarak, tüm gücüyle düğümün üzerine indirdi. 
Artık Philip'in oğlunun Anadolu'ya sahip olması için 
hiçbir engel kalmamıştı" . 


Kahinlerin "Tapınakta bulunan kral Gordios'a ait arabayı sütunlara bağlayan halatın kördüğümünü çözebilen kişi, Asya'ya hakim olur" (başka yerlerde Dünya geçer) kehaneti gerçeğe dönüşmüştü. İskender'in tek düşüncesi dünya hükümdarı olmaktı ve o yıllarda Anadolu'ya Asya'ya hakim olmanın, dünyaya hakim olmak anlamına geldiğini de biliyordu.

Lakin Anadolu'yu yenilmez Pers İmparatorluğu yönetiyordu. Ve onun başında da III.Darius vardı. İssos Kenti önünde MÖ.333 de Darius'u yenerek tüm Anadolu'ya sahip olan İskender, artık "Philip'in oğlu İskender" değil "Büyük İskender"di. 

Fethettiği yerlerin, Anadolu'nun doğusundan batısına, İskit/Saka Türkleri ile sınırdaş olması da ayrı bir konu....



Gordios / Gordium / Kördüğüm

"Bir zamanlar tarlasını süren Gordios isimli fakir bir Frig köylüsü vardır. Bir kartal gelerek sabanının boyunduruğuna konar ve tüm gün orada kalır. Gordios bundan endişelenerek ne anlama geldiğini Telmessos’lu kahinlere sorar. Telmessos’lu bir kadın, Gordios’un karşısına çıkar ve Zeus’a adak adamasını buyurur. Gordios bunu yapar ve ayrıca kadınla evlenir. Bu evlilikten Midas isimli bir oğlu olur. Midas büyüdüğünde, bir gün babasının arabası ile Gordion’a gelir, şehir sivil bir savaşın içindedir. Bir kahin tarafından, Gordion’a gelecek arabanın savaşı sona erdireceği ve krallarını getireceği söylenen halk Midas’ı kral ilan eder. Midas tacı kabul eder ve arabayı tanrıya bir teşekkür olarak Zeus Tapınağı’na adar. "

Bazı kaynaklarda Zeus yerine tanrı Sabazios Frig Tanrısı diye geçer ve annesi de Kybele'dir. Sabazios sürekli at sırtında yaşayan göçebe atlı, gökyüzünde gezen gökbaba, Arpa ve Bira tanrısıdır, sonradan Dionysos'a dönüşür. Dionysos Bakkhoi diye de anılır ve bazı yerlerde Bakkhoi Saboi olarak ta çağrılır. Kuzey Balkanlar ve Anadolu'da tapkı görmüştür. 

Dionysos Anadolu'ludur, Doğuludur kendisi, Yunan tanrı panteonuna sonradan girmiştir, bu yüzden Zeus'tan ikinci kez doğurulmuştur, kabullenilsin diye. Anatanrıça Kybele'nin himayesi altındadır. Üzümden şarap yapmasını öğrenir ve öğretir, “ilk öküzü Sabana koşan” tanrı olarak da anılır.

Peki buralarda kimler gezmiştir...Kimmerler ve İskitler. 

İleriki zamanlarda Zeus Sabazios.....Saba - Zios - Zeus - Deus - Dios .... Artık nereden bakarsanız....Zeus mu Sabaziostan doğma yoksa Sabazios mu Zeustan...cevap tarih kronolojisinde yatar. Yunan miti MÖ.8.yy dan sonra ve zamanla oluşmuştur. Anadolu miti ise ona göre biraz büyükbüyükanne durumundadır. "Saban" benzerliğini de hatırlayalım....Saban  bir İskit Türk boyudur, Savar, Suvar, Sibir diğer adlarıdır. Sabantui Bayramı hasat bayramıdır. (link)


"Bazılarında Midas kral ilan edilir, bazılarında babası Gordios kraldır ve Midas onun krallığını devam ettirir. Bununla birlikte tüm hikayeler Gordion’da krallığın kuruluşu ile ilişkilidir. Hikayenin özü, yerel bir Frig geleneği ile Midas’ın ve belki daha öncesinde babası Gordios’un tanrısal bir yardım ile krallığı nasıl aldıklarını anlatmaktadır. Gordios gölge bir figürdür, bu hikaye dışında çok az bilinmektedir. Oysa Midas MÖ 738-696 yılları arasında hüküm sürmüş ünlü bir kraldır. Tarihçi Eusebios’un kayıtları ve Asur kralı II. Sargon’un yıllıklarında geçen isyancı Muşki kralı Mita da tarihleri doğrulamaktadır. "

"Zeus ve kartalının varlığı Midas’ın krallığının tanrısal kabulünü simgelerken, kapıda bekleyen Telmessos’lu kahin kadın Frig Ana Tanrıçası’nı ve Gordios/Midas’ın krallığındaki rolününü simgeliyor olabilir. Efsanenin bazı unsurları, etnik Yakın Doğu krallık hikayeleri ile uyuşmaktadır: tanrılardan gelen kutsal bir haberci (kartal), arabanın krallık sembolü olarak kullanılışı, yeni kral ve bilinen dişi bir tanrısal varlık ile ilişkisi."


Mezopotamya'da her kral tanrıça ile birleşmeliydi. Bilgimış'ın annesi tanrıçaydı, babası ise ölümlüydü. Halkına yeri geldi mi zalimlik yapan bir kral, halkın yakarmalarıyla ona bahşedilen Enkidu. Enkidu'nun vahşiliğini dizginlesin diye Bilgimış'ın gönderdiği rahibenin peşinden tapınağa gelmesi ve yıllık hasat bayramına katılması...Tapınak rahibesiyle birleşme ve kurban edilme sırasının bir kral olarak Bilgimış 'da olması... Ama isyan ederek, başkaldırarak yapmaması ve Herkül'e mal edilen görevleri yerine getirmesi..... 


Gordios'un tanrıçadan olma oğlu Midas...Muşkili Mita'nın (Kaşkalar) Hititlere isyan eden başkaldıran kişi olması gibi, Midas'ın içsavaşı durdurması mı başlatması mı?....

Arabanın boyunduruğundaki kayışlar kördüğüm ile bağlanmış olması....
Boyunduruk ve altın kara sabanın İskitlere ait olması.... 
Saban'ın bir İskit Türk boyu olması
Kara Saban ve Tanrı Sabazios/Dionysos Anadolu'dan/ Doğu mitinden Batı mitine geçmesi....
Kördüğümün Türk halılarındaki çifte düğüm olması... 
Pazırık Halısı MÖ.5.yy - 4.yy'a ait ise....
MÖ.4.yy da Büyük İskender'in KILIÇLA kestiği DÜĞÜMDE anlaşılır.


Friglerin İskitlerin bir kolu, Hitit yazıtlarındaki Kaşkalar olması, Kimmerlerin ve İskitlerin de Anadolu'yu yurt tutması ve Anadolu'nun da Assuwa'dan gelme Asya, anlamının da "As insanlarının yaşadığı yer" olduğu bilinmesi. 


As'lar Türk boyudur. Odin ve halkı da As boyundandır. Truvanın düşmesiyle dağılan boylardan biridir. Diğeri Rasena'lardır , yani Etrüsklerdir. Etrüsklerin yazıtlarında ve kül kaplarında, Makedon paralarının üzerinde, Truva da ve Bulgarlarda KAY/KAYI boyu tamgasının kullanılması...Jül Sezar'ın bile ben GAY/KAY JÜL SEZAR demesi....


“Herodot’a göre bizzat İskitler’de anlatılan bir efsanede, İskitlerin diğer tüm halklardan daha genç oldukları, vaktiyle hiç kimsenin yaşamadığı ülkelerinde ilk olarak Zeus’un oğlu Targitaos (Herkül) ve kızı Boristhenes’in dünyaya geldiği hikâye edilmektedir. Herodot’da İskitler’in kökeniyle ilgili rivayetlerden ilki budur. Targitaos’un Lipoksais, Arpoksais ve Koloksais adında üç oğlu vardı. Onların önüne gökten altın eşyalar düştü: Saban (pulluk), boyunduruk, teber (kılıç) ve kâse. Büyük ve ortanca kardeş bu eşyaları tutamayınca hepsi de ansızın alev aldı. Üçüncü kardeş hiç korkmadan gökten indirilen mucizevî eşyayı tutabildi. Böylece krallık ona verildi”. (Prof. Dr. Ali Osman Özcan)


da anlatılan KILIÇ, İskit boyu Xalub (Hitit metinlerinde Kaşka) olan Excalibur Arthur'a yamanmış, Taşbabalarda bile gördüğümüz "Ant Kadehi" / KASE'de Hz.İsa'nın Kutsal Kâse'si "Holy Grail" olmuştur.
Targitaos-Herkül-Bilgimış ve tabii ki Tar kök kelime ile Türk....


Kördüğümden nerelere geldik...
Dünya Türk Kültürü üzerinde dönüyor, dönüyor da, kimsenin haberi yok!
Anlatalım o zaman, biraz kafa karıştırıcı, ama kim karışmamış ki zaten.

Sevgiler, Saygılar
SB.








Zeus Sabazios Heykeli:



EK:
Altın karasaban ve boyunduruk nerede? 
Zeus Sabazios/Sabazius: link  /  link
Büyük İskender fotosu:
Pazırık halısı Hermitage Müzesi:



Gordion’da “Yeni Kronoloji”


Orta Anadolu Demir Çağı kronolojisi için merkez noktası uzun bir süre Gordion’da Erken Frig Tahrip tabakası olmuştur. Bu tabaka yanmış anıtsal binalar içinde zengin seramik ve diğer objeleri barındırmaktadır. 1950’lerde Tahrip Tabakasının ilk bulunuşu sırasında, Rodney S. Young başkanlığındaki kazıcılar bu tabakayı MÖ 700 civarına tarihlemiş ve Strabon’un bahsettiği Kimmerlerin Midas’ın yönetiminin sonlarında Frigya’yı istilası ile ilişkilendirmişlerdir. Asur kayıtları Midas’ı MÖ 717-709 tarihleri arasında yönetimde göstermektedir. Bu tarih geniş bir kabul görmüş ve Orta Anadolu’daki diğer yerleşmeler için de kronolojik çıkış noktası olmuştur.

1961 yılında yayınlanan erken radyo karbon sonuçları, MÖ 700'den daha erken bir tarihin izlerini hissettirmiş, ancak bu tarihler uzun süre kullanılan malzemeden gelmiş ve geniş bir zaman aralığına işaret etmiştir. Daha zorlayıcı bir meydan okuma Peter Kuniholm’un dendrakronoloji sonuçlarından gelmiş ve Tahrip Tabakası içinden gelen iki binaya ait kerestelerin son korunmuş halkalarının MÖ 9. yüzyıla kadar geriye gittiğini göstermiştir. Bununla birlikte, beklenmeyen bu tarih tekrar kullanımla açıklanabilir görülmüştür.

Kabul edilmiş olan kronoloji ile direk olarak çelişen bilimsel bilgi Ocak 2001’de Heidelberg Akademie der Wissenschaften’den Bernd Kromer Tahribat Tabakasından radyo karbon sonuçlarını açıkladığında gelmiştir. Mary Voigt tarafından 1988-89 kazıları sırasında, 2A Teras Binası’ndan bulunan beş tohum örneği (arpa, mercimek, keten), Kuniholm tarafından sunulmuş; her bir örnek tabanda in-situ olarak bulunan farklı kaplar içinden alınmıştır. Örnekler MÖ 821-807 aralığına 1 sigma ya da %68.2 güvenlik derecesinde, MÖ 827-803 aralığına ise 2 sigma ya da % 95.4 güvenlik derecesinde uymuşlardır. Çatıdan sazlar, muhtemelen tohumlardan eskidirler, daha geniş ancak tohumlarla çakışan bir zaman aralığı verirler. Devam etmekte olan çalışmalar, yukarıda bahsedilmiş olan aralığın alttaki kımına denk gelmektedir.

Gordion’da 2001 yaz sezonunda, Voigt, Sams ve DeVries Tahribat Tabakasından gelen objeleri, Gordion bölgesinde kazılan Tümülüslerden elde edilen tipolojik diziye göre tekrar kontrol etmişlerdir. Bu çalışma, Tahribat Tabakasından gelen seramik ve bronz objelerin en yakın benzerlerinin, kazılmış en erken Tümülüsleri (Tümülüs W) takip ederek, mezar sıralamasından geldiğini göstermiştir. Tahribat Tabakasından gelen bazı objeler geç 9. yüzyılı desteklemektedir. Kuzey Suriye’den fildişi koşum takımı MÖ 842 ile 805 arasında hüküm sürmüş olan Damascuslu Hazael’in yazıtlarındaki koşum takımlarını andırmaktadır. Bronze bir grifon protomu kısa süreli radyo karbon örneklerine dayanılarak MÖ 800’e tarihlenen Hasanlu yangın tabakasından, IVB dönemi, gelen bir kuş protomu ile yakınlık göstermektedir.

2001-2002 yıllarında Tahrip Tabakası sonrası depozitlerinden gelen malzemenin incelemesi, çok daha üst seviyede ve anıtsal yapılarla karakterize olan, yerleşmenin yeniden inşasının Orta Frig döneminin erken dönemlerinde başladığını göstermiştir. Bu tarih, Sams tarafından tahribattan bir jenerasyondan daha sonrasına tarihlenen Tümülüslerin (Tümülüs K-III ve Tümülüs P) dönemine yakındır.

İkinci bir kronoloji değişikliği, Midas Tümülüsü olarak da bilinen Büyük Tümülüs’ü (Tümülüs MM) etkiler. Aralık 2001’de, Sturt Manning, Bernd Kromer, Peter Kuniholm ve Maryanne Newton tümülüsün kütükleri için yeni bir tarih yayınlamışlardır. Daha önceki 718 +/- 1’den 740 +4/-7’ye olan değerlendirmelerini, tüm Anadolu Bronz ve Demir Çağı dendrakronolojisinin bir parçası olarak, 22+4/-7 şeklinde arttırmışlardır. Bu yeni kronolojik sistemin bugünden Demir Çağına ful ağaç-halkası sıralamasına kadar en iyi “yakın-kesin zaman aralığı”nı verdiğini söylemişlerdir. Mart 2003’de çok küçük bir modifikasyonla yenilenmiş sistemi duyurmuşlardır. Buna göre, kütüklerin kesilme tarihi 740 +7/-3 olarak güçlü bir olasılıkla 743-741 aralığına tarihlenmiştir. Tümülüs MM için yenilenmiş tarih Midas’ın olma ihtimalini elemiştir. Asur kayıtlarına göre Midas MÖ 709’da hala hüküm sürmekteydi.

Eski tarihin yükseltilmesi yeniden inşa edilmiş olan kaleden gelen bronz obje ve seramiklerle de desteklenmektedir. Bronz objeler, kesinlikle Tümülüs MM’ dekilerden daha geç, Korinth Geç Geometrik (MÖ 730-720) ve Erken Protokorinth (MÖ 720-690) seramikleri ile birlikte bulunmuşlardır. Bu, tarihteki değişiklik ile uyum sağlamaktadır. “Yeni Kronoloji”, Erken Frig Gordion’u ile daha alçakgönüllü Geometrik Yunanistan yerleşmeleri arasındaki farkın altını çizer. Frigya, güneydoğuda yer alan Suriye-Hitit bölgesi ile ortak özellikler göstermektedir.


YANİ MİDAS TÜMÜLÜSÜ DİYE ANILAN MEZAR GORDİOS'A AİTTİR.



Gordion : resmi sayfa




Kent MÖ 2500’lerde Bronz Çağında yerleşim görmeye başlamıştır ve Erken Demir Çağı’na (MÖ 1100) kadar yerleşmede bir değişiklik olmamıştır.

Boğazköy-Hattuşa’da kazılan metin arşivleri, Hitit krallarının batıya düzenli seferler gerçekleştirdiklerini ve Gordion yakınlarındaki Sehiriya nehri (Sangarios/Sakarya) üzerinden geçmeyi tercih ettiklerini göstermiştir. Gordion’un güneydoğusunda, Haymana yakınlarındaki Gavurkalesi’nden ve güneybatıdaki Yağrı’dan kaya kabartmaları, Hitit hegemonyasını açıkça göstermektedirler. Gordion seramikleri, orta Anadolu platosundaki diğer yerleşmeler; Boğazköy-Hattuşa, Alişar, Maşat ve Alaca Höyük ile paralellikler göstermektedir. Benzerlikler aynı zamanda daha uzak bölgelerde, Tarsus, Korucutepe ve Beycesultan’da da görülebilmektedir ve bu açık bir şekilde bu bölgelerde de Hitit egemenliğinin hüküm sürdüğünü göstermektedir.

2007 yılında kraliyet ailesine ait cenaze törenleriyle ilgili daha fazla bilgi keşfettik. Richard Liebhart dış mezar odasını araştırırken kuzeydoğu köşesinde bazı tahta kirişlerin üzerine kazınmış dört Frig yazıtı keşfetti. NANA, MYKSOS, SIIDOS ve KYRYNIS. İsimler açıkça kirişlerin üzerine takriben MÖ 740 yılında kirişler buraya yerleştirilirken kazınmıştı. 

Hititlerden Greko-Roma dönemlerine kadar Anadolu’nun diğer tüm toplumları gibi Friglerde de Ata, Baba, Nana, Nina vb. bilindik formlara bir eğilim vardı.


Gordion'da yakma mezarlar bulunmamıştır, 
ama At ile gömü vardır.


Taşbaba Tanrıça benzerliği ve Taşkoç




Cam - MÖ.7.yy Gordion





GORDİON FRİZ PARÇASI
HUN GÜLÜ / ŞATIR GÜLÜ / ÇADIR GÜLÜ
açıklama için link

S MOTİFİ
Spiral ve menderes sembolleri Kadın, Ay ve Sular ile bağlantılı Ana Tanrıça Arketipi 
ile ilişkilendirilen İkonografilerdir.





HUN GÜLÜ AZERBAYCAN ve diğer TÜRK HALILARINDA ÇOKÇA GÖRÜLÜR.
Avrupa Sanatını'da etkilemiştir.




Ağasıoğlu resmi sitesi





________________